Long take

David Fincher maakte tot nog toe vier films waarvan er twee, 'The Game' en 'Fight Club', grenzeloos overschat zijn. Zijn meesterwerk is 'Se7en', maar 'Panic Room' mag er ook zijn. Jodie Foster, vers gescheiden en derhalve met een dikke portomonnee, betrekt met haar dochter een groot appartement in Manhattan. De eerste nacht komen er dieven die menen te weten dat het huis nog niet bewoond is. Belangrijker: ze weten dat er ergens in het huis een bedrag van miljoenen aan aandelen is te vinden. Deze hoofdprijs bevindt zich in de 'panic room', een hermetisch af te sluiten ruimte waarin de bewoners zich kunnen terugtrekken in geval van .... juist ja ... inbraak. De film is sober, spannend en geloofwaardig, mede door de prima hoofdrollen van Jodie Foster en Forest Whitaker.
Allemaal leuk, maar ik zou er niet over beginnen als er in de film niet na een kwartier iets bijzonders gebeurde: een onafgebroken shot van twee minuten en precies negenendertig seconden waarin de camera een grillig traject aflegt door het hele huis. Van de slapende Foster de gang op, naar beneden door het trapgat naar de keuken, naar de ramen waarachter de inbrekers zich verzamelen, naar de deur, het sleutelgat in en weer uit, door de keuken terug, dwars door het handvat van een koffiekan, omhoog door de vloeren naar de zolder. Een prachtig shot, waar je alleen maar met verbazing naar kunt kijken. Dat ze in die vloeren, waar het beeld even op zwart gaat, kunnen snijden snap ik ook wel. Hitchcock deed het al in 'Rope' door zo af en toe, om precies te zijn na de tien minuten film die in het blik zat, op een rug in te rijden om er (in het volgende maar toch zelfde shot) weer afstand van te nemen. Maar die koffiekan, hoe zit dat? Er past toch geen camera door het handvat van een koffiekan? Ach ja, natuurlijk, de computer.
In 'Citizen Kane' zit ook zo'n shot, een keer of drie herhaald; de camera tilt naar het dak van een gebouw, beweegt naar voren en gaat dan tussen de planken van een groot reclamebord door om vervolgens naar beneden te tilten naar een daklicht waardoorheen de vrouwelijke hoofdpersoon zichtbaar wordt. Elke keer als ik het zie stel ik me voor dat productiemedewerkers zodra de planken van het bord buiten het kader zijn razendsnel het bord demonteren om de camera doorgang te bieden. Fincher doet het met een computer. Is dat vooruitgang? Wat doet het er toe, hij kiest in een thriller, normaliter bevolkt door shots van een seconde of korter, voor een echte long take. De rust die er van uitgaat is heel plezierig. Kom er maar eens om.