Gele tulp

Wat je ook verwacht in een Engels boek over wiskunde, geen Nederlands leesplankje. In Barry Mazur's prachtige 'Imagining Numbers', dat gaat over de vraag wat we ons voor moeten stellen bij complexe getallen, vinden we op pag. 55 een onverwacht plaatje van het aloude 'aap-noot-mies'. Mazur schrijft:

"I have always been fascinated by the books and other devices that teach children to read, and I particularly love one such device, a wooden board of the sort traditionally used in the Netherlands to teach reading, one of which a friend once gave to me. These "reading boards" are called 'leesplankjes' ..... there is something strikingly unadorned and archetypal about each of the seventeen pictures. A dove, for example, perched on the red tile of a roof, presents itself as neither the Platonic ideal of doveness nor as 'this' dove or 'that' dove, but rather as Dove, guileless, the Adam of dovedom before the Fall. And under this picture, written neatly, is the single word 'duif'.

Dat is heel mooi omschreven. Geen platoonse duif, maar een kinderduif uit een calvinistisch land, een onschuldige duif van voor de zondeval. Ja ja, van de vorige zin klopt theologisch geen hout, dat weet ik ook wel, maar zo is het mooier. En het gaat Mazur niet om de duif, het gaat om de tulp:

"No picture of a tulip appears on my Dutch 'leesplankje'. But the tulip is, at least for me, the primordial 'leesplankje flower'."

Wat doet een tulp in een boek over complexe getallen? De tulp, een gele, is in dit boek het meest zuivere voorbeeld van de verbeelding zonder meer. De verbeelding levert een mentale impressie, een plaatje, en het enige dat we over die verbeelding kunnen zeggen is het plaatje zelf. Hoe het tot stand komt ontgaat ons, en we hebben geen ervaring van de verbeelding. Het is er gewoon. Waar het boek verder over gaat is de vraag in hoeverre wiskundige verbeelding lijkt op de mentale voorstelling van de tulp, en Mazur ontdekt vooral verschil.
Iemand zou Mazur, uit dank voor zijn vermelding van het leesplankje, een alternatieve versie moeten sturen, een versie met een gele tulp. Waar zou die tulp dan moeten staan? Op de plaats van zus natuurlijk. Hoewel, hok en bok, is dat niet dubbel?