Kopenhagen

Kopenhagen, over het geheimzinnige gesprek tussen Niels Bohr en Werner Heisenberg in 1941, heeft alles wat toneel de moeite waard maakt: het conflict gaat over alle tegenstellingen die je maar kunt bedenken: vader - zoon, man - vrouw, meester - leerling, abstract - concreet, nou ja, verzin maar iets en het zit er in. Kopenhagen is een geweldig stuk.

Het eerste dat me opvalt is hoe eenvoudig het blijkbaar is om op het toneel een ruimte te maken. Twee ruimtes krullen door elkaar heen zonder elkaar te raken. We zien ze voor ons, ondanks het totaal ontbreken van decor. Er is niets te zien. Er is alleen verbeelding, met een paar woorden luisterrijk tevoorschijn getoverd. De ruimtes zijn separaat. misschien zelfs in de tijd, maar raken elkaar zo af en toe wel. Begrijpen hoe dat kan, dat zou aardig zijn.

Het tweede dat opvalt is hoe ver je kunt gaan met het aansnijden van van onbegrijpelijke thematiek zonder onbegrijpelijk te worden. Nee, wat het onzekerheidsprincipe van Heisenberg precies inhoudt begrijpen we niet. Maar het doet er niet toe. We zien een gevecht, een verzoening, een nieuw gevecht.

Voor de pauze lijkt het al af. Na de pauze blijkt dat de maat onmenselijk was. Kopenhagen is een stuk om te begrijpen. Maar je kunt er ook onmiddellijk voor vallen. Ik ben gevallen. Ik wil het begrijpen.