zaterdag, februari 03, 2007

Wiskundedagen

De ochtendlezing op zaterdag is voorbij, toch nog sneller dan gehoopt. Bij het verlaten van de zaal zeg ik tegen een even murwgeslagen medebezoeker: "Dat wist ik allemaal al." Hij kijkt me verbijsterd aan. Het groepje welwillende wiskundeleraren is zojuist drie kwartier lang vergast op opmerkingen als: "Zij x element K3 deelverzameling van A; dan y element A2 zodanig dat h(y)=x; echter h'f2(y) = f3h(y) = f3(x) = 0; dus f2(y) element Ker(h') en dus is er een z element B1 zodanig dat g'(z) = f2(y); definieer nu s(x) als het beeld van z in C1." Tuurlijk joh, dat spreekt toch allemaal voor zich! Geloof me, het is verbatim, want ik heb de hand-out in mijn bezit.
De Nationale Wiskunde Dagen vinden elk jaar plaats in Noordwijkerhout, en ik mag er van mijn baas elk jaar heen, samen met Rita en Bert. Af en toe tref je een hoogleraar die niet door heeft dat hij spreekt tegen wiskundeleraren. Wiskundeleraren scoren heel aardig op algemene kennis van het vak, maar specialisten zijn het niet. Tja, algebra, een echt struikelonderdeel, dat vond ik tijdens mijn opleiding erg mooi. Wat ik daar leerde is net voldoende om de eerste drie minuten van het boven geschetste betoog te begrijpen. Daarna volgt onherroepelijk het grote afhaken. Ik zit vooraan, kan dus niet weglopen, en voel aan de stilte in mijn rug hoe de anderen er aan toe zijn. Iedereen is aanwezig en al lang vertrokken. Dit houdt je bescheiden zullen we maar zeggen.
Nee, dan Martin Kindt. Hij kan lesgeven. Het leuke van zijn verhaal over de oude kunst van het worteltrekken op papier is dat het zo doorzichtig wordt. Waarom werkt het? Nou kijk maar, daarom. Prachtig, vooral ook omdat ik me opeens herinner dat ik het er lang lang geleden met mijn vader over heb gehad. Hij wist het niet meer precies, ik hoefde niet meer. Ik weet het nu en vergeet het niet meer. Binnenkort komt er een leerling langs die het leuk vindt.
Prachtig is ook de lezing over het schudden van kaarten voor een spelletje bridge op de computer. Over het aantal bits dat je nodig hebt, over de gillend grote getallen die hiermee gemoeid zijn, en over het merkwaardige feit dat spelers denken dat er goed geschud is als dat niet zo is en vice-versa. De spreker heeft een gratis computerprogramma ontworpen dat overduidelijk perfect is en nu wereldwijd gratis wordt aangeboden. Zijn enthousiasme is zo aanstekelijk dat je er bijna van zou gaan bridgen, maar ik kan niet eens klaverjassen.
En dan is er de altijd fameuze vrijdagavondlezing. Daarvoor wordt vaak een Engelsman uitgenodigd, en dat zorgt voor vermaak. David Acheson liet gisteravond een pendulum op de kop heen en weer gaan. Tussendoor, na een illustratie van een wiskundig puntje via het aanslaan van snaren op een elektrische gitaar, zei hij: "nu ik zo'n groot publiek heb ga ik even mijn laatste compositie laten horen", om vervolgens drie minuten lang een opzwepend jazz-concertje te geven.
Wiskunde en humor? Wiskunde gezellig? Zeker! De wiskundedagen zorgen er elk jaar voor dat ik weer van mijn vak ga houden. Dat vergeet je wel eens, tussen alle bedrijven door.