zondag, januari 25, 2009

A Country Teacher


Er valt wel wat af te dingen op A Country Teacher, maar ik heb er even geen zin in. Wat een prachtige poëtische film is dit. Petr, de dorpsonderwijzer, zit aan de rand van het water. Het waait. De camera dwaalt naar hem toe terwijl hij opstaat om Maria te helpen met het plukken van kersen. Ze klimmen in de boom. De camera. nog steeds in hetzelfde shot, klimt mee omhoog. Zie ze zitten, twee mensen, een oudere vrouw en een jongere man in een boom. Het is Tarkovsky zo mooi. Natuurlijk is het Tarkovsky: water, aarde, wind, een tilt naar een boomkruin, alleen het vuur ontbreekt, letterlijk en figuurlijk.

Later liggen ze in een hooiberg in de zon. De vrouw, een Pipi Langkous op leeftijd, vlijt zich over het jonge lichaam van Petr. Vlak voodat ze gaan zoenen wendt Petr zich af. Maria zegt: "Soms vergeet ik dat ik een oude vrouw ben." Ze laat zich van de hooiberg glijden en rijdt hartverscheurend hortend en stotend weg op haar tractor. Twee hooibalen vallen van de kar.

Petr is thuis bij zijn ouders. Zijn moeder, ook lerares, niet om mee te spotten, vraagt waarom hij het heeft uitgemaakt met zijn meisje. Petr zegt: "Mama, ik ben homosexueel." Moeder schrikt, herpakt zich, zegt dat vader dat maar niet moet weten. "Dat weet hij allang" zegt Petr. Moeder zoekt naar een pose totdat er opeens muziek is, de camera schrikt en beweegt, moeder schrikt en zegt: "Ik heb er zo'n hekel aan dat hij dat speelt." Nog steeds in het zelfde shot dwalen de moeder, de zoon en de afgeladen zaal naar buiten het balkon op waar vader staat te roken. Moeder zegt: "Geef me een sigaret." Ze heeft waarschijnlijk nooit eerder gerookt. Alles in één shot, alles klopt.

Na afloop komt de regisseur, Bohdan Slama, de zaal uitlopen. Hij heeft lang staan praten met een dikke oude vrouw, in zijn moedertaal. Ik heb er niet op gewacht, maar nu grijp ik mijn kans: ik steek mijn hand uit en feliciteer hem met zijn prachtige poëtische film. Slama kijkt naar me op. Ik ben groot, hij is klein. Ik vraag of hij door Tarkovsky beïnvloed is. Hij spreid zijn armen en zegt: "Wie niet?" Ik herhaal mijn compliment. Hij blijft naar me opkijken. Nu ben ik gedwongen om nog iets te zeggen. Ik vraag of hij heeft overwogen om zijn film drie of vier minuten eerder te laten eindigen, zodat een echt open einde ontstaat. Bohdan Slama lacht. Daar hebben ze het heel lang over gehad. Maar zijn eerste twee films eindigden open en nu wilde hij een echt einde. En het is nog steeds wel open. Toch? Ik kan hem alleen gelijk geven. Het is goed zo.

Ja, er valt wel wat af te dingen op A Country Teacher, maar laten we dat maar gewoon niet doen.