Resi Kraus
Resi Kraus was 20 jaar oud, toen ze haar buurvrouw, Ilse Sonja Totzke, aangaf bij de Gestapo. Haar aangifte is bewaard gebleven in het Gestapo-dossier van Würzburg. Mevrouw Kraus is in de documentaireserie 'The Nazi's. A warning from history' van Laurence Rees een struise dame op leeftijd, het soort vrouw waarvan je er elke dag in de supermarkt een kleine twintig tegenkomt. Vrouwen op leeftijd.
Resi Kraus wordt geconfronteerd met haar verleden. Er is een document met haar handtekening waarin ze verklaart dat Sonja Trotzke joden op bezoek krijgt. "Ja, dat is mijn handtekening, maar ik herinner me er niets van." En dan komen er twee clichés: ik was niet bij de BDM, want dat mocht niet van mijn vader. En het is toch wel vervelend dat zo oude geschiedenis steeds weer wordt opgerakeld. Clichés. Dus waar?
Wat kan je de oude vrouw Resi eigenlijk kwalijk nemen, nu? Hoe had ze moeten reageren? Haar misdaad was destijds recht. Nu is het net als toen groot onrecht en verjaard. Resi schaamt zich als het goed is de ogen uit de kop. Ze spreekt in clichés. Wat willen we zien? Schaamte? Waarom willen we dat?
posted by Frank Blaakmeer at 22:18
6 Comments:
Film van Vn
Dit deel hebben we inderdaad met geschiedenis gekeken gisteren, maar het komt echt over alsof ze de interviewer de schuld geeft. Ze wil het er niet over hebben, en begint over andere onderwerpen. Vast en zeker bijzonder interessant documentairemateriaal, maar laat zo'n vrouw lekker met rust...
Tja, wie ben ik dat ik 60-70 jaar later zittend aan mijn laptop hierover mag oordelen? Ik zou het niet gedaan hebben? Weet ik niet, en meer van dat soort cliché-uitspraken.
Maar zo blijft het spook nog steeds rondwaren. Er gaat werkelijk geen dag voorbij zonder een nieuwe film, een nieuwe docu of een journaalitem over die tijd. En dat zal vast nog wel even duren. Is misschien wel goed ook.
JV, leraar Duits
JV heeft natuurlijk gelijk. Wij hebben als naoorlogse generatie gemakkelijk praten. De voormalige Bondskanselier Helmut Kohl noemde dat ooit 'die Gnade der Spätgeburt'.
Maar toch lukt het niet om naar dat interview met Resi Kraus te kijken, zonder een diep gevoel van onbehagen. Hier is iemand bezig haar eigen straatje schoon te vegen. Wat zo verbijstert, is dan ook niet in de eerste plaats het feit dat ze haar buurvrouw destijds heeft aangegeven. Nee, het is haar categorische weigering om voor die misdaad verantwoordelijkheid te dragen. Om schuld te bekennen. In plaats daarvan zegt ze: 'Ik heb 't er met een kennis over gehad. Lieve Hemel, zei die. Dat ze daar na 50 of 51 jaar nog over beginnen!'
Zulke mensen kun je niet genoeg blijven lastig vallen met hun verleden.
Vn
Schuld bekennen? Ik denk niet dat het bezoek van een cameraploeg haar daar verder in gaat brengen... Het is voor haar te hopen dat ze ergens in haar waarschijnlijk nog korte leven zal inzien waar ze verantwoordelijk is geweest, en dat ze daar dan nog mee kan leren leven. Lijkt me niet eenvoudig.
Ontkennen is in dit geval misschien wel een manier van ermee leren leven. Niet een manier die wij nou meteen goedkeuren, maar het is wel haar manier blijkbaar. De Leni-methode.
En nou houd ik erover op, ik schrijf hier over een film die ik nog nooit gezien heb. Vn, mag ik 'm van je lenen?
Blaak, je blog is (opnieuw) goed.
JV
Por supuesto, "nuevas películas", "nuevos documentales". Prefieres eso o mejor el fósforo blanco y el napalm otra vez?
Creo que el error más grande que se puede cometer es limitar el mensaje y las imágenes a los crímenes cometidos por los fascistas. Hay que enseñar las imágenes de Dresden y Hamburg arrasadas para que se vea claramente lo que el fascismo nos OBLIGA a hacer para combatirlo.
Addams. Historiador.
Een reactie posten
<< Home