Betaalpaal

Toen ik een jaar of acht was hadden we een paar weken een huis in Middelfart, op het Deense eiland Funen. Ik herinner mij er weinig van; er was een brug over een spoorbaan, er was circus met olifanten, en na het avondeten haalde mijn vader fruit voor een toetje. Ik weet zeker dat ik één keer ben meegeweest om aardbeien of frambozen te halen, maar mijzelf kennende ging ik steeds mee. Het fruit werd gekocht aan een stalletje op het nabijgelegen platteland. De dozen met aardappelen, groente en fruit stonden langs de weg, voorzien van kartonnen bordjes waarop de boerin een prijs had geschreven. Op de tafel stond een busje met een gleuf.
Af en toe zie je het nog, zo'n ontroerend blijk van vertrouwen in de mensheid. Wat te denken van de nieuwe Albert Heyn XL? Bij binnenkomst scan je de bonuskaart, waardoor op een groot rek één van de handscanners van slot gaat. Met de scanner ga je boodschappen doen. Hagelslag pakken (Venz puur), scannen, en meteen in de tas. Als alles in je tas zit ga je naar een betaalpaal om je bonuskaart te scannen. Op het scherm verschijnt de totaalprijs. Pinnen en klaar.
Ja, leuk, maar wie weerhoudt me ervan om een tube mayonaise te scannen en vervolgens met een tas vol St.Emilion grand cru de winkel uit te kuieren? De jongen die assisteerde bij de betaalpaal had een simpel antwoord: "niemand. We vertrouwen onze klanten." Ja, ammehoela. Hier is natuurlijk zorgvuldig over nagedacht en gerekend. Op internet is te lezen dat de computer bijhoudt hoe vaak elke bonuskaart gebruikt is. Na een onbekend aantal keren gaat een zwaailicht op de betaalpaal wapperen om aandacht, en volgt een controle. Ben je vaak eerlijk dan wordt je steeds minder gecontroleerd. Albert Heyn weet alles van ons. Anarchisten in mijn omgeving hadden hiertegen al het bonuskaartuitruilsysteem bedacht, maar dat is nu ook voorbij natuurlijk. Ik bedoel maar, ik ga vijf jaar lang heel eerlijk winkelen om dan op een mooie dag voor de prijs van een pakje kauwgom met twee zeer volle winkelwagens de zaak uit te wandelen. Nee hoor niet echt. Ik kan niet wachten tot ik voor het eerst voor paal sta. Betaalpaal.