Westlandia

Bij de kassa liggen kaartjes had Cees gezegd. Later belde hij met de mededeling dat er niet echt kaartjes lagen. We moesten zeggen dat we door hem waren uitgenodigd. Als de technisch coördinator van Westlandia het zegt, wat kan er dan nog fout gaan?

Nou, dat vriend Beute helemaal geen tijd heeft bijvoorbeeld. Dat ik dus geen vervoer heb bijvoorbeeld. Dat het sneeuwt bijvoorbeeld. Ha, kijk, bij dat laatste wordt de boerenkleinzoon in mij wakker. Het sneeuwt! Ik ga op de fiets het Westland in.

Het Westland is één van de ergste streken van ons land. Geen vierkante meter is aan het toeval overgelaten. Het lijkt of er een omgekeerde welstandcommissie dag en nacht waakt over het uiterlijk van de glazen stad: "Dat kan lelijker!" Terwijl Poeldijk nadert, en ik al die gruwelijke panden weer eens op fietssnelheid voorbij zie gaan, bedenk ik dat hier mensen geboren worden. Misschien ontsnappen ze. Maar als ze later terugkeren zijn ze vol weemoed. Mooi is het hier.

Bij de kassa in Naaldwijk aangekomen word ik ontvangen als een gast waar al lang met smart op werd gewacht. Ik mag naar binnen, ja, het is prima, Tempelaar, invitatie, ja, van harte welkom en nog een keer van harte welkom. Aardige mensen. Cees staat onder het scorebord. Het toverwoord van de middag is 'verzorgd voetbal'. We grijnzen. Westlandia domineert een helft, laat opgelegde kansen liggen, en gaat met twee tegen nul roemloos ten onder.

Cees schopt tegen een reclamebord en zegt: "Ik ga je nog eens uitnodigen!"

Pindakaas

Het schijnt dat je gezond kunt blijven op een dieet van bruinbrood met pindakaas en sinaasappels toe. Pindakaas, daar zit wat in. Ik ben al een jaar of twee mijn favoriete potje kwijt.

De goorste pindakaas komt van Calvé. Smeuig tot op de bodem, dat lukt alleen met toevoeging van chemische rotzooi. Te zoet vooral, het is vooral te zoet.

De lekkerste komt van een firma die zich PCD noemt. Vroeger kon je die overal krijgen. Als je de deksel er afschroeft zie je eerst een halve centimeter dikke laag van helder vet. Daaronder zit de bijna bittere brei van gemalen pinda's. Je roert het vet door de brei. De beide substanties mengen wonderwel. Als je een mesvol naar je boterham brengt vormt zich een honingachtige sliert tussen mes en pot. Zo hoort het.

Later op de avond kan je dan stiekem een theelepeltje substantie in je mond steken. En nog één. En nog een laatste. Allemaal vitamines.

De mooiste opmerking over pindakaas wordt toegeschreven aan Mahatma Gandhi: "Het eten van pindakaas is een perversiteit; heel vies en heel erg lekker." Nee, dat ging niet over Calvé.

Moet er zijn

Bij de videotheek huur ik The Kite Runner, een nogal verantwoorde Hollywood productie die graag zou willen dat ze Afghaans was. Ja, in handen van een regisseur uit de streken rond Kabul zou dit veel te sentimentele en afgeronde verhaal een verbluffende film hebben kunnen opleveren. Maar helaas.

Na twintig minuten vraag ik Willemijn of ze al in de film zit. Ze twijfelt. Ik ook. Is het al begonnen? Ja, dat wel, maar we geloven het nog niet echt. Er vliegen vliegers boven Kabul. De vliegers dartelen rond in een wild stijgende en dalende dans door ruim bemeten lucht. Alles beweegt en draait en doet en het gekke is: het is zo weinig filmisch. Het komt te duidelijk uit de computer. Even zien we een hand die het touw van de katrol door de vingers laat schieten. Dan is het even film.

Na afloop zijn we niet echt ontevreden. Mooi verhaal. Maar wat de film nekt is de neiging duidelijk te zijn. Hebben julie het begrepen? Ja, we hebben het begrepen. Bedankt.

Ik kocht vanavond ook voor een paar euri de dvd van Children of Men. In deze film zitten vier zeer lange takes die over twintig jaar met ere in de boekjes staan. Filmtijd als beleefde tijd. Technisch vernuft in dienst van een zuiver idee.

We gooien de schijf in het apparaat en zien het eerste lange shot. Het duurt precies anderhalve seconde voordat we met kop en kont de film zijn binnengezogen.

Verschil moet er zijn.

Gedicht van de week II

POËZIE

Zoals je tegen een ziek dochtertje zegt:
mijn miniatuurmensje, mijn zelfgemaakt
verdrietje, en het helpt niet;
zoals je een hand op haar hete voorhoofdje
legt, zo dun als sneeuw gaat liggen,
en het helpt niet:

zo helpt poëzie.


Herman de Coninck

Holle bomen

Holle bomen vangen geen wind, ze vallen om. Het schijnt dat het zestal kale bomen dat het plein voor mijn school bevolkt collectief verkouden is. Aangetast door weer en wind. Het stormpje dat gisterochtend lanngsfladderde was voor één van de stumpers al teveel.

Ja, doe er maar grappig over. Wat een onbeschrijfelijk geluk dat daar onder die boom alleen Gazelles en Batavussen stonden. Geen Thomassen, Tara's en Tommetjes, geen Myrthe's en Maaike's en Maxjes.

Stel je voor. Nee, stel je maar niet voor.

Vervuiling

Toen ik 13 was kreeg ik een telescoop. Het ding moest nog in elkaar gelijmd worden, maar er zat een degelijke azimuthaal statief bij, met houten poten. We zagen de maan, met kraters. Ik zag de manen van Jupiter en vooral de dubbele equatoriale band op de planeet. Daar had de familie het geduld niet voor.

Om half twaalf in de avond stond ik nog vaak buiten omhoog te turen, op het grasveldje voor het huis. De plaatselijke inspecteur van politie woonde een straat verder en liet op dat uur zijn golden retriever uit. Hij keek graag even mee door de smalle buis en vroeg dan steevast waarom ik de lantaarpaal die hinderlijk op de hoek stond te stralen niet aan diggelen gooide.

Het is Nederland nergens echt donker. Sterker nog, het is in Europa bijna nergens echt donker meer. Ooit hoorde ik vol jaloezie een reiziger vertellen over het zwart van de nacht in de outback van Australië. Toen mijn moeder later beweerde dat zij ook zwarte nachten had gezien sprak ik haar tegen: "En waar was dat dan wel niet?"

Mijn moeder zei: "De vraag is niet waar, de vraag is wanneer."

Merwede

De bus vertrekt van de Erasmusbrug. We zijn een half uurtje te vroeg en eten een snelle uitsmijter in de hippe tent onder de brug. Als we naar buiten lopen komt ook de bus er aan. Zij keert en meert aan, routineus, op tempo. Een handvol passagiers gaat aan wal. Marijn en Christa arriveren en we gaan aan boord. Marijn is jarig en tracteert gewoontegetrouw op een jeneverproeverij. In Dordrecht.

Langs het Noordereiland varen we in rustig tempo stroomopwaarts. Dan gaat het gas er op. Oevers vol bedrijvigheid stromen langszij, de stad rekt zich uit, het eerste riet verschijnt. Bij Krimpen kiezen we de afslag naar Dordt, over de Noord. De bus nadert een halte, neemt gas terug, het perron is leeg, en gas maar weer.

Behalve de staat van het heelal bespreken we de loop van de rivieren. Marijn haalt uit een rek een foldertje met kaart. Ridderkerk en Hendrik Ido Ambacht staan er op, maar de steeds wisselende namen van het water blijven ons verborgen. Ons land kennen we redelijk goed, maar van het water weten we zo goed als niets.

Drie grote rivieren stromen ons land binnen. Ze vertakken zich en verschieten van naam.

De Schelde gedraagt zich vrij normaal. De Rijn wordt Waal en Ijssel, blijft Rijn, wordt Lek, wordt Nieuwe Maas. Waal wordt Boven Merwede, wordt Beneden Merwede, wordt Noord en Oude Maas, wordt Spui. Aan de Maas is helemaal geen touw meer vast te knopen.

Geheel verdwaald gaan we in Dordt van boord. Er is een mooie kerk en Oude Rutte. Drie jaar oud, vijf jaar oud. En Paradijswijn. De laatste wordt op vijgenblad gelagerd.

Nee, niet echt.

Sporen

Vandaag is het ADO thuis, de angstgegner. Om de angst te bezweren nemen we Jan Oosterheert mee. Jan is met pensioen en doet bij de Haagse club iets vaags met studiebegeleiding. Zoals hij zelf zou zeggen: iets waar je niet moe van wordt.

De angstgegner van weleer is een club van niks, van matige tot slechte voetballers, vol van goede wil. Ze worden van het veld geveegd zonder dat de stadionclub er echt voor moet gaan ballen. Jan roept een keer hard "ADO", de vaste bewoners van vakkie VV kijken verbaasd om, maar daar blijft het wel zo ongeveer bij.

Bij de stand 3-1 gaat het sneeuwen en niet zo zuinig ook. Voor het eerst in onze Kuip-historie kleurt het veld wit en de bal oranje. Patronen worden zichtbaar op het veld. Waar de bal rolt ontstaan strepen. De strepen blijven staan tot aan het eind. Voetstappen en strepen verdringen zich daar waar het druk is. De geschiedenis van een wedstrijd wordt voor onze ogen geschreven en meteen bewaard.

Tabulae rasae: Feyenoord heeft links geen aanval, ADO heeft helemaal geen aanval.

Complete sentences

Obama's Use of Complete Sentences Stirs Controversy

In the first two weeks since the election, President-elect Barack Obama has broken with a tradition established over the past eight years through his controversial use of complete sentences, political observers say.

Millions of Americans who watched Mr. Obama's appearance on CBS's 60 Minutes on Sunday witnessed the president-elect's unorthodox verbal tick, which had Mr. Obama employing grammatically correct sentences virtually every time he opened his mouth.

But Mr. Obama's decision to use complete sentences in his public pronouncements carries with it certain risks, since after the last eight years many Americans may find his odd speaking style jarring.

According to presidential historian Davis Logsdon of the University of Minnesota, some Americans might find it "alienating" to have a president who speaks English as if it were his first language.

"Every time Obama opens his mouth, his subjects and verbs are in agreement," says Mr. Logsdon. "If he keeps it up, he is running the risk of sounding like an elitist."

The historian said that if Mr. Obama insists on using complete sentences in his speeches, the public may find itself saying, "Okay, subject, predicate, subject predicate -- we get it, stop showing off."

The president-elect's stubborn insistence on using complete sentences has already attracted a rebuke from one of his harshest critics, Gov. Sarah Palin of Alaska.

"Talking with complete sentences there and also too talking in a way that ordinary Americans like Joe the Plumber and Tito the Builder can't really do there, I think needing to do that isn't tapping into what Americans are needing also," she said.

(Andy Borowitz for The Huffington Post)

Gedicht van de week I

Eén van mijn derde klassen geef ik les op maandag, dinsdag en woensdag. Vandaag bedacht ik dat het aardig zou zijn ze elke week bij het sluiten van de laatste wiskundeles een gedicht mee te geven. Niet zo'n wiskundepoeempje van de altijd berijmde mevrouw Kool waarvan er diverse achter in het lokaal hangen, maar een gedicht. Zonder commentaar. Alleen maar lezen, de laatste drie minuten. Op het bord. Eens kijken hoe lang we dat volhouden:

HULSHORST

Hulshorst, als vergeten ijzer
is uw naam, binnen de dennen
en de bittere coniferen,
roest uw station;
waar de spoortrein naar het noorden
met een godverlaten knars
stilhoudt, niemand uitlaat
niemand inlaat, o minuten,
dat ik hoor het weinig waaien
als een oeroude legende
uit uw bossen: barse bende
rovers, rans en ruw
uit het witte veluwhart.

Gerrit Achterberg

Rather nice

Als voorlopig laatste reactie op mijn blogje van een dag of wat geleden over het getal π meldt mijn oudste broer het volgende:

Alabama stelt pi op 3. Dit soort dingen gebeurt vaker. Het BBC-actualiteitenprogramma 'On the Hour' [pas op: satire!] meldde op 8-8-1992: "(...) the Ukraine declared its own independent laws of physics. Under the new legislation only natural-born Ukrainians were granted the right to have density, speed was calculated to equal boiling-point over height and friction was abolished, which caused increased mortality around hills, but meant that Ukrainians could glide over hundreds of miles with just one push. Meanwhile in Kiev over threehundred protesters were injured in gravity riots."

Dit is een verblijdend bericht. Gravity riots! Het doet me denken aan de volgende prachtige mathematische variant van zoveel verrukkelijke onzin (de bron is zoek, ik parafraseer):

Engelse wiskundigen hebben een nieuw geheel getal ontdekt tussen 26 en 27. Wat het daar doet is onbekend. Wel is duidelijk dat het deelbaar is door 6, maar dat slechts één keer.

Saul en Jonathan

In het lokaal waar zwijgende leerlingen de eenvoudige sommetjes heel goed zonder hulp van de meester te lijf kunnen, ligt een grote groene bijbel op het bureau. Ik sla een favoriete passage op: het klaaglied van David over Saul en Jonathan. In mijn hoofd staat:

Hoe zijn de helden gevallen, de krijgswapenen verloren gegaan.

In de moderne vertaling klinkt het anders. Mijn hoofd is gevuld met NBG 51. Eenmaal mee grootgegroeid gaat dat nooit meer weg. De moderne "Nieuwe Bijbelvertaling" legt het er in dit vers ook ruimschoots tegen af:

Ach, dat de helden moesten vallen, dat jullie, wapens in de strijd van Israël, verloren moesten gaan!

Uitleggerig, theologiserend en ritmisch lelijk. Hé vertalers, het is wel poëzie hoor! Wat zou er in het Hebreeuws staan? Thuis zoek ik het op. Ik had de eerste keer een vier en twee maanden later een zes min, negentwintig jaar geleden, maar ik zoek het op:

אֵיךְ נָפְלוּ גִבּוֹרִים, וַיֹּאבְדוּ כְּלֵי מִלְחָמָה

Ha, NBG 51 heeft gelijk. De nieuwe vertaling voegt er wat aan toe om het uit te leggen. Het woord 'Israel' ontbreekt in het origineel.

Ik herinner me opeens dat de Hebraïcus Lettinga voorstelde om in het lied van David één letter te wijzigen in een andere letter die er veel op lijkt. De nogal onbegrijpelijke frase

het schild van Saul, niet met olie bestreken

zou dan veranderen in de kraakheldere zin:

het schild van Saul, van de met olie gezalfde

Waar stond die letter precies? Kijk, dat wil ik dan eigenlijk toch graag weten. Ik heb bijna al mijn theologische boeken naar Dordrecht gebracht. Ik heb daar nooit spijt van.

Bijna nooit.

Perimeter

Elk jaar in november praat ik over het wonderlijke getal π, dat de verhouding tussen de omtrek en de diameter van een cirkel aangeeft. Die verhouding is bij alle cirkels gelijk, omdat alle cirkels gelijkvormig zijn. Hebt u zich dat wel eens gerealiseerd? Alle cirkels zijn gelijkvormig. Alle vierkanten ook. Parabolen?

De waarde van het getal π is onbekend. Het getal heeft namelijk oneindig veel decimalen en geen enkele regelmaat. Van die decimalen zijn er inmiddels meer dan een triljoen bekend, en dat is nog geen miljoenste procent van het totaal. In de oudtestamentische boeken 1 Koningen en 2 Kronieken zijn ze er sneller mee klaar. Daar is π gewoon drie.

Wat nou als je een fundamentalistische wiskundige bent? In het april nummer uit 2008 van de New Mexicans for Science and Reason newsletter werd bekend gemaakt dat de staat Alabama besloten had de waarde van π te wijzigen van 3,141592.... in precies 3. Let wel, het april nummer. De staat Alabama werd binnen de kortste keren bedolven onder emails en telefoontjes van mensen die wilden protesteren tegen zoveel wiskundige waanzin.

Het getal heeft me ooit geld gekost. Ik verloor een weddenschap met een meisje uit de tweede. Zij kende op de afgesproken datum driehonderd decimalen. Zelf ben ik nooit verder gekomen dan zestig. Nerd!

Wachtwoord

Mijn lokaal heeft sinds een paar dagen een smartbord. Eigenlijk mag ik dat niet zeggen, want smartbord is een merknaam en die van ons komt van de Aldi. Of zoiets. Ik noem het ding smartbord. Maggi. Zijn er nog betere voorbeelden van merknamen die promoveren tot soortnaam?

Ter zake: Gisteren liet ik het ding zien aan een brugklas. Bij het inloggen op de hop tikte ik de gebruikersnaam in het daarvoor bestemde veld en klemde vervolgens het toestenbord aan de borst om op supergeheime en volstrekt onzichtbare wijze het wachtwoord in te voeren. Ik tikte de zeven geheime tekens en de klas begon te loeien van het lachen. Ik keek verbaasd achterom naar het smartbord en zag achter de gebruikersnaam mijn wachtwoord staan. Verkeerde vakje.

De klas schreef het al op in agenda's en schriften. 'We gaan uw weblog kraken' riep er een. De ultieme consequentie had ik veel sneller door dan de klas. Twee minuten na mijn blunder was het wachtwoord dat de weg naar kunstmatige negens en tienen vrijgeeft al veranderd. Pfffff.

Het was een heerlijk wachtwoord. Ik ga het heel erg missen.

pi31415

Strafwerk

Naar verluidt is het maken van strafwerk voor de schrijvende delinquentjes een heilzame bezigheid. Ze voelen het gezag van de meester. Dat gezag hebben ze zeer ten onrechte in twijfel getrokken en nu moeten ze boeten. De straf is een bevrijding. Ze zullen het echt nooit nooit meer doen. Ze zijn vergeven. Het gezag wankelt nooit, dat begrijpen ze nu. Echt. Dat was fijn meneer.

Toen mijn pen in 1975 tijdens de les geschiedenis voor de tweede keer op de grond was gevallen liet de leraar mij de volgende strafwerkregel opschrijven:

Mijn stemgeluid werd helaas al te duidelijk waargenomen, met als bezwarende omstandigheid, dat mijn gedrag onmogelijk fatsoenlijk kon worden genoemd.

Doe maar honderd keer. Ik had niks gezegd, dus de regel was even fraai als onzinnig, maar ik schreef. Stel je voor!

Ik schreef op slordig uit een multomap gescheurde blaadjes. De volgende dag weigerde de docent die blaadjes te accepteren. "Doe maar over" zei hij en gaf de blaadjes terug. Tijdens dezelfde les gaf hij een klasgenoot strafwerk met de woorden: "Je komt er niet zo goed vanaf als Blaakmeer, want die hoeft het alleen maar over te schrijven."

Thuis knipte ik de randjes van de blaadjes. De volgende les accepteerde de leraar (ik weet zijn naam maar ik gun het hem niet) de helft van de blaadjes. Mooi geknipt, lelijk geknipt. De andere helft hield ik voorwaardelijk, veertien dagen lang.

De geschiedenisleraar was steengoed, echt steengoed. Het strafwerk bedierf alles.

IJsland bij nacht

Vannacht waren we in IJsland. Het was er niet koud. We kampeerden.

Er was een winkel met een uitgebreid assortiment waaronder een ruime selectie topografische kaarten. De kaarten deden vermoeden dat we in het zuid-oosten van het eiland waren. Voor ik het echt goed kon onderzoeken wilde Willemijn weg uit de winkel, over de groene heuvel, naar het dal met de schapen, waar ook het restaurant was. We liepen door het restaurant en keken naar de tuin. Buiten leidde het pad vrij snel naar het centrum van een stad die zowel klein als vrij omvangrijk was. Er was een hoofdstraat waar mensen zich verdrongen. Onze fietsen lieten we achter.

Ik vroeg me af welke stad dit zou kunnen zijn. Er is geen stad in het zuidoosten van IJsland. De stad moest kleiner zijn dan ze leek. Maar er was een hoge toren op het stadhuis, en een nog hogere toren op de bakstenen moderne kerk even verderop. Ik wilde de kerk bezoeken, maar Willemijn besliste anders. We liepen terug richting de fietsen en kwamen door een modernistisch park. Willemijn nam plaats in een badkuipvormige fontein. Ik zei: "Je bent halfnaakt en iedereen kan het zien". Het gaf niet zei ze.

Ik dacht: "De weg terug door het restaurant en over de groene heuvel naar de winkel, dat moet te vinden zijn."

Obama

Op 28 september 2007 schreef ik onder de titel "Obama" het volgende blogje. Ik herhaal het nog maar een keer.

"Back then I had a tendency, in my mother’s words, to act a bit casual about my future. I rebelled, angry in the way that many young men in general, and young black men in particular, are angry, thinking that responsibility and hard work were old-fashioned conventions that didn’t apply to me. I partied a little too much and studied just enough to get by."

"And once, after a particularly long night of partying, we had spilled a little too much beer, broke a few too many bottles, and trashed a little too much of the dorm. And the next day, the mess was so bad that when one of the cleaning ladies saw it, she began to tear up."

"And when a girlfriend of mine heard about this, she said to me, “That woman could’ve been my grandmother, Barack. She spent her days cleaning up after somebody else’s mess.”

"Which drove home for me the first lesson of growing up:

The world doesn’t just revolve around you."

Niets

Toen ik een jaar of tien was dacht ik met enige regelmaat het heelal helemaal leeg. Denk alles weg en wat houd je over? Lege ruimte. Ik stelde me voor dat ik het enige was in een leeg universum. Ik vond het een even angstaanjagende als fascinerende gedachte. Even later bedacht ik het solipsisme, zoals elk nadenkend kind. Ik ben het enige dat bestaat en al het andere bedenk ik ter plekke. Mozart, Vermeer, allemaal zelf bedacht. Knap he! Een volstrekt logische gedachte.

Later leerde ik dat het leeg gedachte heelal moet imploderen. Er is geen ruimte zonder dingen. Zonder dingen is er tijd noch uitgebreidheid.

De hedendaagse analytische filosofie acht het iets veel meer plausibel dan het niets. Het lijkt alsof ze daarvoor een argument gebruikt dat lijkt op het ontologisch godsbewijs. Het bestaan van niets is een paradox.

Ik weet het niet. Het lijkt mij nog steeds het meest plausibel dat er helemaal niets bestaat. Als bestaan volstrekt normaal is, wie gaat er dan nog gedichten schrijven? Het niets, dat is normaal. Dat wij bestaan en schrijven en lezen en vechten en vrijen, dat is toch niet normaal? Gelukkig niet.

Ergens op een Amerikaanse universiteit werkt een hoogleraar in de medicijnen die verklaard solipsist is. Als je hem wilt benaderen voor een filosofisch gesprek stuit je eerst op zijn secretaresse, die toestemt in een ontmoeting maar tevens waarschuwt:

"Be very careful, cause when he goes, we all go."

Kaartsmullen

De kaartjes zijn om te kraaien van plezier. Eindeloos kun je vantevoren pielen met staten her en staten der. En als de uitslag komt zijn er negen blauw geworden: Iowa, Virginia, North Carolina, Florida, Indiana, New Mexico, Nevada, Colorado en Ohio. Lekker hoor, al die kiesmannen en vrouwen. Ik voorspelde er 356, het werden er 365. Niet slecht:






Qua oppervlakte lijkt het ongeveer gelijk verdeeld. Maar als je inzoomt op de kaart en kijkt naar counties is er opeens veel rood en weinig blauw:






Waar weinig woont lopen de kleuren nogal uit. Hoe weinig rood er werkelijk is wordt duidelijk op de mooiste kaart:






Alle steden zijn blauw. In het oosten zijn er counties op het platteland met redelijk wat Republikeinen. In het westelijk platteland woont eigenlijk geen mens. Grote blauwe cirkels. Obama.

Betrapt

Het moest een keer gebeuren. Niet dat ik kleptomane neigingen heb, begrijp me goed. Maar als je boodschappen doet met een zelfscanapparaat moet je wel alles keurig door het handzame blauwe blieppistool laten lezen. En niets vergeten.

Meestal gaat dat goed, al heb ik de neiging om voor ik het ding terughang even te kijken of alles er opstaat. Je steekt zo makkelijk wat in je blauwe zak zonder er bij na te denken.

Er is een medewerker onderweg

Ha, controle! Ik grap tegen de dame in het blauw dat ik speciaal vandaag niets heb gestolen, omdat het al zo'n tijd geleden is dat het werd gecontroleerd. Ze lacht beleefd en zegt dan vriendelijk: "toch klopt er iets niet."

Ik ben voor negenennegentig cent thee aan het stelen. Bij de balie waar ik het juiste bedrag moet afrekenen staat Renée, ooit leerling, nu een vertrouwd gezicht bij de grootgrutter. Ik zeg dat ik betrapt ben. Het verbaast haar niet. Wiskundeleraren.

Het heeft één voordeel: nu kan ik zien of na een poging tot diefstal de frequentie van het controleren sterk gaat stijgen.

Uitvaart

Maandag belde mijn vriend Robert. Zijn vader, achtentachtig jaar oud, is overleden. Ik heb hem een paar keer meegemaakt, wanneer Robert hem meenam naar de tennisles. Een vriendelijke oude man, geduldig kijkend naar de bomen in het park en naar het gestuntel van de cursisten. Na afloop dronken we een biertje. Vandaag was er uitvaart, merkwaardig en mooi.

Het samenzijn is klein en ongedwongen. De ruimte lijkt een huiskamer; er is een suite-separatie en een open haard die brandt. Links, achter de opengeschoven separatie, staat de open kist. Rechts verzamelt zich een geanimeerd pratend gezelschap.

De familie maakt vanaf de aanvang deel uit van het samenzijn: er is geen afstand tussen de passanten en de groot-verliezers. Dat is wel heel bijzonder. Zodra ik iets begreep van dood heb ik ontzag gehad voor mensen die het al te na kwam. De dood van mijn eigen vader relativeerde dat wel, maar ontzagwekkend bleef de dood. Ons uitvaartritueel erkent ontzag: de directe nabestaanden worden vanaf het begin van de plechtigheid apart gehouden van de passanten. Pas bij de condoleance worden de grenzen voorzichtig verkend en geschonden.

Maar vanmiddag gaat het anders. Zodra ik binnenkom zie ik Robert staan. Ik loop naar hem toe en geef hem een hand en herhaal mijn medeleven. Hij stelt me voor aan zijn zusters. Ze zijn belangstellend en goedlachs.

De vader in zijn kist is heel erg wit en heel erg dood. Hij jaagt geen schrik aan. Hij is dood. Het haardvuur knettert.

Robert spreekt en ontroert. Hij schaamt zich niet voor zijn emotie. Hij toont de viool die hij onlangs heeft gekocht met de gedachte dat hij zou leren spelen om dan bij de uitvaart van zijn vader te kunnen exceleren. Het is te vroeg. Hij strijkt wat snaren aan, nog niet in staat tot melodie. Nu neemt hij les om elke week een uur te kunnen stilstaan bij de gedachte aan zijn vader.

Het is simpel en voldoende.

Gefeliciteerd

In de lerarenkamer zit al een zestal bijeen als ik binnenkom. Ze kijken me lachend aan: "opgebleven?"

"Natuurlijk."

Bert staat op om me een hand te geven: "gefeliciteerd!"

Meer collega's druppelen binnen. Sommigen slaan me op de schouder, anderen grijnzen. Ze pesten me een beetje. Gymnasium.

Op de gang word ik door leerlingen gefeliciteerd. Bij hen ontbreekt de ironie over zoveel obsessie. Ze zijn oprecht blij.

In de deuropening van zijn lokaal staat Soedish. Als altijd actueel vertoont hij in de geschiedenisles beelden die vier uur geleden zijn gemaakt. Geschiedenis. Hij is de enige die ik heb verteld dat ik het vannacht om vijf uur niet droog hield. Niet verder vertellen.

Op weg naar huis, half slapend, fiets ik twee mannen voorbij. Zegt de één: "Iedereen was mekaar maar aan het feliciteren op het werk: Gefeliciteerd met Obama. Ik zeg: Hoezo gefeliciteerd? Wat nou Obama?"

Geschiedenis schrijven

Respect

Over een uur of acht gaat ergens in New Hampshire de stembus open en meteen weer dicht. Het handvol stembiljetten wordt geteld en McCain wint. De eerste uitslag. Schiermonnikoog. Zoiets.

De stembusstrijd gaat als een golf door het land, later. Over een uur of dertig wordt bekend dat Barack Obama met ruime voorsprong gekozen is tot vierenveertigste president van de Verenigde Staten van Amerika.

Hoe lang zou het duren voordat in Europa een staatshoofd of eerste minister wordt gekozen met een ander kleurtje dan het vertrouwde roze? Wij vinden Amerikanen nogal achterlijk en ouderwets. Ze zijn ons ver vooruit.

naschrift: Het plaatsje heet Dixville Notch, en het heeft zojuist voor het eerst sinds 1968 op de democraat gestemd. Mijn eerste voorspelling is meteen fout. Dat kan nog leuk worden.

Shake

Wie geeft wie een hand?

Dat gedoe van papa heeft af en toe voordelen. Een hand krijgen van the boss en dat die dat dan nog leuk vindt ook.

Ze weten niet wat ze gaat overkomen, die meisjes.

Ischa

Tot vandaag vond ik de zender Het Gesprek nutteloos en vervelend. Nutteloos vanwege het constante geouwehoer over onaangename zaken en vervelend omdat we voor dat fraais de schitterende zender Arte hebben moeten inleveren.

Maar zie. Vanavond troffen we zappend opeens het vertrouwde hoofd van Ischa Meijer. Ischa's hoofd was nog geen spat veranderd. Zijn gesprekspartner Jan Mulder zag er vreemd jong uit. De dood fixeert.

Wat een schitterend gesprek! Een jaar of vijftien oud, en een wereld van verschil. Waar wordt er tegenwoordig nog gesproken? Pauw en Witteman? De wereld draait door? Het is geleuter en het gaat helemaal nergens over.

De tempi van Ischa en Jan vormen een spannend contrapunt. Ischa's bijna hijgerig en toch ironisch gretig drammen is zo vanzelfsprekend dat er rust uit straalt. Jan is traag en bedachtzaam, toen veel meer dan nu, en zowel poëtisch als ter zake. En ze praten over voetbal. Over het genot om doormidden te worden getrapt. Over attent zijn en gebrek daaraan.

Twee mannen: eentje die wil praten en eentje die met aandacht precies de goede vragen stelt. Het is er niet meer. Jan is een karikatuur geworden en Ischa is dood.

Duh?!

Ze heeft een soort van diploma in dingetjes die met journalistiek te maken hebben.

Kunnen we nu officieel even vaststellen dat deze dame zich nooit, maar dan ook nooit, met enige vorm van landsbestuur mag bezig houden?

In a conservative radio interview that aired in Washington, D.C. Friday morning, Republican vice presidential nominee Gov. Sarah Palin said she fears her First Amendment rights may be threatened by "attacks" from reporters who suggest she is engaging in a negative campaign against Barack Obama.

Palin told WMAL-AM that her criticism of Obama's associations, like those with 1960s radical Bill Ayers and the Rev. Jeremiah Wright, should not be considered negative attacks. Rather, for reporters or columnists to suggest that it is going negative may constitute an attack that threatens a candidate's free speech rights under the Constitution, Palin said.