Rendition

Tussen de bedrijven door kijken we naar Rendition, waarvan de import-versie net in de videotheek ligt. Het is een belangrijke en vrij vervelende film. Vervelend omdat hij van begin tot eind is dichtgesmeerd. Er valt in deze film niets te ontdekken. Alles wordt voorgekauwd en elk shot roept op vermoeide toon dat er iets heel belangrijks gebeurt, iets dat vooral emotioneel is, en zwaar.

De film is inderdaad belangrijk. Of zou het zo zijn dat alleen die Amerikanen zo'n rolprent bezoeken die al overtuigd zijn van de vunzigheid van hun zelfverkozen regime? Die al weten dat op last van de Amerikaanse overheid onschuldige mensen jaren lang in vreemde gevangenissen verdwijnen om daar zinloze en uit arren moede bij elkaar gelogen bekentenissen te doen.

Misschien is het belangrijkste van de film nog wel dat op de dvd een korte documentaire te zien is die werkelijk vertelt wat er gaande is.

Swoosh

Jaren geleden was er een reclame voor een Nederlands biermerk waar de merknaam niet in voorkwam. Als je dat bereikt kan je als producent weinig meer overkomen. Heerlijk helder .....

Met een symbool kan het ook. Een in Oregon gevestigde fabriek van sportartikelen (eerlijk je hand opsteken: wie dachten er allemaal dat ze uit Japan kwamen?) heeft het ultieme symbool laten ontwerpen. Het is zo simpel en abstract dat het niets meer betekent, behalve een merk. Op veel artikelen van de fabriek komt de merknaam dan ook niet meer voor. Het symbool volstaat.

Het ding heet swoosh, een term die ook gebruikt wordt voor een zoevend geluid. Carolyn Davidson, die het symbool in 1971 ontwierp, diende voor haar geslaagde arbeid een rekening in van vijfendertig dollar.

Karbargenbok

Proef die namen:

Hitzlsperger
Mertesacker
Schweinsteiger

Als die kampioen worden is het een boek.
Niet echt.

Torres. Tor ... res

Landslide

Het duurt nog een tijdje, maar ik heb de uitslag alvast uitgerekend. Alles wat rood is op de kaart stemt in meerderheid op Obama, en McCain is blauw. De berekening is simpel. Tussen nu en november gebeuren er twee dingen:

- Obama slaagt er in om zijn campagne uit de modder te houden. Hij lijkt daardoor steeds presidentieler.
- McCain voert het aantal blunders op van één per dag naar drie per dag, en ze bereiken steeds vaker de grote media.

De republikeinen stemmen niet massaal, maar gewoon. McCain krijgt ruwweg net zoveel stemmen als Bush in 2004. De democraten komen uit alle hoeken en gaten tevoorschijn om, vaak voor het eerst in hun leven, te gaan stemmen. De onafhankelijken gaan in meerderheid naar Obama.

Dit alles resulteert in een verschuiving van slechts vijf procent van de kiezers van McCain naar Obama, gemeten naar de huidige gemiddelde peiling per staat. Maak er zes van en Texas is ook binnen, maar we blijven voorzichtig.

Uitslag: Obama 425 - McCain 113.

Landslide.

No no no

Hopes were high that Amy Winehouse would be well enough to perform at Glastonbury .... days after coming out of hospital with the early signs of lung disease emphysema.

Nou, ik heb het net gezien. Dat is geen longemfyseem. Dat is heel heel veel van iets heel anders. Amy doet een soort 'rope-line', heen en weer waggelend onder handbereik van een verrukt publiek. Haar decimeterlange stilettohakken maken het er niet makkelijker op, maar gelukkig is er een tiental mannen met als enige taak het op de been houden van mevrouw Winehouse. Op hun rug staat: 'special security'. Dat kan je wel zeggen.

Het publiek krijgt waar voor zijn geld. Zo geweldig als ze op de plaat is, zo slecht, stoned, beschonken, en van de wereld is ze live. Maar ze blijft stem. Niks geen emfyseem. Stem die de weg kwijt is. Maar wat voor stem.

Het is een cliché: popmuzikant onder onafwendbare invloed. Het is bovendien een ouderwets cliché en dus vervelend. Amy is vooral zielig. Wat te doen? Snel sterven, zou dat helpen? Nee. Die tijd is geweest.

Alfabet

Op het terras achter een uitsmijter. Robert heeft zojuist zijn Sterling motor opgestookt met hulp van zijn vriend K., en ik heb er bewegende plaatjes van gemaakt. Nog even en het ding doet het echt.

We spreken over het onderscheid tussen alfa's en beta's. Ik heb van beide walletjes gesnoept en hoor de onzin die K. debiteert met stijgende verbazing aan: "Als je een beta-studie doet houd je zowel je alfa- als je betakwaliteiten op peil, want je maakt toch wel deel uit van de cultuur. Maar als je een alfa-studie doet degenereren je betakwaliteiten. Je kunt dus beter een betastudie doen."

Om zoiets doms te zeggen moet je wel een beta zijn.

Is het misschien zo dat alfa's veel beter zijn in sweeping statements omdat de relativering al ingebakken zit? Alfa's zijn beter in het roepen van onzin. Beta's nemen de onzin serieus. Op mijn gebral over het boek Openbaringen van een blogje terug reageert niet voor niets een wiskundige nogal verontwaardigd.

Op het terras, onder invloed van een spaatje groen, weet ik nog te melden dat het verschil tussen alfa's en beta's helemaal niet absoluut bestaat maar eerder een kwestie is van modelleren (gejat van Johan van Benthem), en dat het verder zo is dat alfa's veel beter dan beta's doorhebben dat er op de meeste vragen helemaal geen antwoord bestaat.

Dat laatste leidt tot kunst. Maar je moet ze geen brug laten bouwen.

Openbaringen

Vanochtend, tijdens het surveilleren in lokaal drie, had ik alleen de bijbel als leesvoer. Dat kwam goed uit. In de Heilige Schrift kan je uitstekend knipperbollen: klein stukje lezen, dan weer streng rondkijken. Pas op hè!

Het kwam ook goed uit omdat ik een profielwerkstuk ga begeleiden dat over aartsengelen gaat. Het schijnt dat het boek Openbaringen in dat verband interessant is, dus ik dacht: laat ik dat dan maar eens gaan lezen.

Ik ben afgestudeerd in de godgeleerdheid, met een bijvak Nieuwe Testament, maar het boek Openbaringen had ik nog nooit gelezen.

En terecht! Wat een bagger is dat zeg. Wie schetst onze verbazing dat Luther het een prutsboek vond, en dat Calvijn grote twijfels had over de waarde van het boek. Ze waren niet de enigen. Ze hadden gelijk, de oude meesters.

Het is onbegrijpelijk dat iemand ooit geloof heeft gehecht aan de bewering dat in de eerste drie hoofdstukken de Heer zelf aan het woord is. Wat een kleinzielig gedoe. Wat een foute pathos. Wat een schertsvertoning.

En vooral: wat gemakkelijk.

Goeiemoggel

Robert belt. Dat is nogal vervelend, want ik zit te surveilleren bij een proefwerk, en mijn mobiel staat op knoerdhard. Ik druk Robert weg en schrijf een bericht:

Ik zit op te passen bij een spoedzerk

Het staat er echt: een spoedzerk. Dat is een grafornament dat eigenlijk gisteren al klaar had moeten zijn. Niet te verwarren met een noodzerk. Die kan morgen ook nog wel.

Sherlock Wim

Vannacht waren er kanalen onder het huis. Je kon er op varen in een plat bootje, met een beetje bukken ging het net. Willemijn en ik kregen de opdracht om de Merwede op te zoeken. Nog voor we onder het huis uit konden varen ging de bel. Het was Wim Koopman. We besloten om hem te negeren, want we wisten maar al te goed wat hij zou kunnen ontdekken als hij het huis zou betreden.

Het hielp niet. Wim liep door het huis. Aan zijn bijna onverschillige aandacht voor nogal in het oog lopende details - de bebloede kleren zaten nog gewoon in een mand die in de kamer stond! - kon je zien dat hij een uitstekend rechercheur was. Het was een bloedige moord die ik gepleegd had, maar het maakte op Wim een niet meer dan alledaagse indruk. Mijn angst voor de naderende ontdekking werd er alleen maar groter door.

Ik deed mijn ogen open. Het kostte me een halve minuut om me te realiseren dat ik wakker was, en vrij onschuldig.

Perfectie

En ook dit is een foto van Soedish Verhoeven. Ik schreef hem zonet dat ik deze niet wilde plaatsen op mijn blog, omdat ik vind dat hij van hem is en van hem alleen, en dat hij er daarom zelf iets mee moet doen. Insturen, ergens. Een wedstrijd of zo. Maar Soedish antwoordde dat hij niet zou weten hoe, dus nou maak ik hem toch maar wereldkundig.

Dit is een werkelijk fantastische foto. U moet er even op klikken om hem in volle glorie te zien. Doe dat nu.

De hoofdact wordt verzorgd door een klein musje en een grote meeuw. De meeuw wil het musje heel graag opeten, maar dat vindt het musje niet zo'n goed idee. Het fladdert, bij voorkeur weg. De meisjes links op het bankje hebben net een milliseconde geleden doorgekregen dat er een klein vogeltje langskomt. Van de meeuw hebben ze geen idee. Ze kijken naar het musje, maar ze zien nog niet het dreigend drama dat over een halve seconde echt gaat losbarsten.

De andere mensen op de foto lijken door de fotograaf zorgvuldig zo gepositioneerd, dat ze met belangrijke zaken bezig lijken terwijl ze de pointe geheel missen. Ze zijn een noodzakelijk commentaar op wat er echt gebeurt. Je zou bijna zeggen:

About suffering they were never wrong,
The Old Masters; how well, they understood
Its human position; how it takes place
While someone else is eating or opening a window or just walking dully along;

Cees Tempelaar, de man in het midden, is in gedachten. De meeuw lijkt uit zijn hoofd gigantisch te ontspruiten, als een klassieke kopgeboorte, maar Cees denkt echt geen meeuw tevoorschijn. Zijn gedachten zijn profaner, iets met appelgebak, of het gebrek daaraan. De fietser is helemaal prachtig, druk op weg naar niets. En dan is er nog de jongen die wat meer naar achteren staat. Hij is bevroren in een handeling die wel aandachtig lijkt, maar aan het drama niettemin volstrekt voorbij gaat.

De mensen zijn decor, maar hebben wel een leven na dit beeld. Ze lopen daar gewoon weer rond, op school. De ware acteurs van de foto, de enigen die echt bewegen, die staan stil. De meeuw en het musje zijn gedoemd om eeuwig in de lucht bevroren te blijven.

We zullen het nooit weten.

Voeten

Sommige foto's krijg je gewoon cadeau. Zoals deze, vandaag gemaakt bij Post 4, aan het strand bij Duindorp.

Aldus mailde Soedish zojuist. En hij stuurde een foto mee, waarschijnlijk gemaakt met zijn nieuwe full-frame Canon-kanon, dat hij dus naar het strand durft mee te nemen. Als het waait.

Terecht, want de foto is inderdaad een cadeautje om van te smullen:

Niet naar Wenen

Transavia maakt het mooiste gebruik van het verdriet van de natie. Op een paginagrote advertentie worden onderin prachtige bestemmingen aangeboden die beslist niet in de buurt van de Alpen liggen. Groot in het midden van de pagina staat de tekst:

Niet Wenen.

Waterslot

Als je van je gestolen goed echt wijn wilt maken heb je spullen nodig, specialistentuig. Van Liesbeth kwamen twee grote plastic flessen en één kurk met waterslot.

Waterslot, één te weinig.

De dame die in de natuurvoedingswinkel de telefoon opneemt, vraagt me om het nog een keer te herhalen. Waar bent u naar op zoek?

Waterslot.

Uiteindelijk kom ik bij van Kleef terecht. Maar daar maken ze jenever, geen bier, en voor bier wordt een waterslot gebruikt, maar voor jenever niet hoor. De dame, die zo te horen veel in de melk te brokkelen heeft, is resoluut en vriendelijk tegelijk. Ze gaat iemand bellen. De man aan de andere kant zegt dat ik naar een bouwmarkt moet. Voor een zwanehals.

Ja, het is eigenlijk hetzelfde. De dame slooft zich uit om mij op het goede pad te helpen. Overladen met adviezen ga ik mijns weegs, maar niet voordat de dame me heeft laten proeven van de whisky die ze bij Van Kleef in stilte produceren. Een hele mooie zachte single barrel, single malt.

Hoe de whisky heet, dat wil ik weten. De dame glimlacht en laat me de fles zien. Het is een standaard Van Kleef etiket, geplakt op een standaard kruik. Met pen is op het etiket bijgeschreven wat er in zit: whisky.

Watersloten kan je in heel Den Haag niet kopen. Wel in Leiden en in Delft. Ik weet precies waar.

Keller over Fens

Wat een prachtige gelaten sfeer van oude mannen onder elkaar. De slecht, of juist bijzonder goed, getimede documentaire van Hans Keller over Kees Fens ademt in beeld en tekst verleden tijd. Het mooiste shot, in het begin, toont hoe achter de bolling van de brug in Amsterdam steeds weer de hoofden van de fietsers verschijnen. Het is een beeld dat lijkt weggelopen uit een film van Bert Haanstra. Het is een jaren zestig beeld.

Even eerder is het Amsterdam van de jaren dertig teruggeroepen via een simpel shot van een raampartij in de pui van een woning. Wat is het toch eenvoudig; zeg jaren dertig, toon een raam, en voila, we kijken ver in het verleden.

Terug in zijn buurt van vroeger, veilig, vertrouwd. Het is de buurt die mijn thuis is geweest.

Verleden tijd.

Hiddink

De pompende armgebaren bij elk doelpunt en vooral bij het laatste fluitsignaal worden hem kwalijk genomen. Ik snap dat niet. De man is bondscoach van Rusland. Als je dat verraad vindt had je het hem kwalijk moeten nemen op de dag dat hij zijn contract tekende.

Natuurlijk is Hiddink blij met zijn overwinning. Wie de vage nationale trots stelt boven het maandenlang intensief werken met een groep van nauwelijks meer dan twintig jongens, leuke jongens, begrijpt niet wat coach-zijn is. Wat nou Oranje? Fuck Oranje!

Ik ben trots op Guus. Hij heeft van een team van systeemvoetballers binnen de korste tijd een elftal van fantasierijke durfallen gemaakt. Goed gedaan.

En nu verder en voort. Hup Guus!

Ik ben voor Rusland.

Meneer Etten

Het is 1 september 1973. Mijn vader, directeur van een kleine Mavo-school in Emmen, is precies 25 jaar aan de school verbonden. Zijn collega's, die samen een zeer hecht team vormen, komen langs met bloemen. Heel veel bloemen. Ik ben dertien en ik maak er dia's van.

De enige die "U" zegt tegen mijn vader, en de enige tegen wie mijn vader "U" zegt, gaat als laatste weg. Het is meneer Etten, de conciërge. Met zijn vrouw poseert hij gewillig achter de heg, net zoals mijn ouders. Rechts mijn vader, met mijn moeder naast zich. De fotograaf mag best wat dichterbij komen.

Ik ging vaak met mijn vader mee naar school. In het weekeinde om alleen of met mijn vriend Karel Fidder in de gymzaal te spelen, of elkaar in de fietsenkelder achterna te zitten met het startpistool dat we uit het laatje van de gymleraar leenden. Mooie droge knallen die galmden in de lege onderaardse ruimte. Of in de avond, als mijn vader nog iets moest doen achter zijn design bureau uit de beginjaren zestig. Ik rommelde dan in de kaartencollectie van de aardrijkskundeleraar of speelde met de videorecorder in de aula.

Maar ik was er toch ook vaak wanneer meneer Etten er nog was. Ik vond meneer Etten leuk. Hij was de man die mij uitlegde waar die knallen vandaan kwamen, wanneer er met starfighters gevlogen werd boven Emmen. Dat gebeurde nog al eens. En hij trakteerde me in zijn centraal in de hal opgestelde huisje op lekkere dingen.

Naar verluidt was meneer Etten zeer op mijn vader gesteld. Ik vond dat heel normaal. Dat mijn vader alleen met respect over de conciërge sprak was net zo normaal. Ze vousvoyeerden elkaar. Dat is mooi. En het heeft ook iets verdrietigs.

Neil

I want to be an astronaut, and if I can't be an astronaut I want to be a busdriver

Mijn herinnering bleek niet helemaal adequaat, maar naar de inhoud klopt het. Het citaat is van de zeven-jarige Neil, één van de hoofdpersonen uit de onvolprezen documentaire serie van Michael Apted. De films volgen een aantal Engelse kinderen van hun zevende tot hun negenenveertigste, in zeven afleveringen. Sleutelfiguren zijn Tony en genoemde Neil.

Het wachten is op de ondergang van Neil. Veertien jaar geleden zat hij in een caravan ergens in Schotland depressief te zijn. Zeven jaar later was hij politicus geworden, in Hackney, in Londen.

Nu, op zijn 49ste, is hij verhuisd naar het Lake-District. Hij is nog steeds actief in de politiek, voor de Lib Dems. Neil is normaler dan ooit. Hij heeft zelfs een auto, geschonken door familie. De manier waarop hij hun onbaatzuchtigheid verwoordt is hartverwarmend.

Alles aan Neil is hartverwarmend. Toch heeft hij geen vriendin, al zou hij dat graag willen. Ik begrijp dat niet. Willemijn wel.

Neil zal nooit kinderen krijgen. Hij zegt: "Zelfs als de moeder van mijn kinderen de meest normale en stabiele vrouw ter wereld is zullen het toch mijn kinderen zijn, en dat betekent dat ze niet gelukkig kunnen worden."

Van 7-up via 14-up, en 28-up en zo verder tot 49-up, het gaat steeds over Engeland en standverschil. Maar eigenlijk gaat het over mens zijn. Over ellende en geluk. Over succes en mislukking. Over verwachting en ontgoocheling. Over Neil zijn.

Life is very complicated. And then ......

Nee, Neil blijft nog wel een tijd. Tot 84-up.

Minstens.

Fernweh

Vroeger was het vaak Parijs. Ik was daar twee keer geweest, vlak achter elkaar. De indruk was zo verpletterend dat ik er vaak terugkeerde, in het holst van de nacht. De stad was dan vanaf een heuvel helemaal te overzien. Terwijl ik de sterk versimpelde topografie van de stad vanuit de hoogte bestudeerde was ik er tegelijkertijd deel van. Ik was in de straten en op de pleinen die ik van afstand aandachtig hun plaats gaf.

Later werd Nieuw Zeeland en nog later Australië op dezelfde manier gereduceerd tot overzicht. Vooral het kleinste werelddeel kromp voor mijn geestesoog ineen tot zeer aanvaardbare proporties. Makkelijk te bereizen in een kwartier of vier. Leeg, met lage heuvels, en nette paden om wandelen of te fietsen. En nergens meer dan vijf minuten van de kust.

De skyline van Chicago is ook een tijd lang populair geweest. Vaak vanaf de fiets, vanuit een Hollands polderlandschap. De stad verrees dan in de verte, dichtbij en onbereikbaar ver, als object van een groot verlangen.

Vannacht was ik op weg naar Rome. Martijn zat aan het stuur, maar hij was moe, en heeft ook helemaal geen rijbewijs. Heel langzaam reed hij op een spoorwegovergang een meisje op een fiets net aan, of bijna niet, of bijna wel. Het meisje kwam in elk geval gelukkig met de schrik vrij. Ik zei: "Laat mij maar rijden." Martijn vond dat een goed idee. Terwijl we van plaats wisselden veranderde het voertuig in een soort van brommer, met voorin twee plaatsen, maar ook heel open, en met misschien voorin toch slechts één plaats voor de bestuurder. Snel ging het vanaf dat moment niet meer.
Ik maakte me ernstige zorgen over de vraag hoe in dit voertuig behalve mijzelf en Martijn ook al die leerlingen op weg naar Rome vervoerd moesten worden.

We kwamen niet ver.

Nummer veertien

En mag ik dan nog gauw, qua nog een sportmomentje, memoreren dat Tiger vandaag zijn veertiende master gewonnen heeft?

Jawel, op de US Open, in zonnig California, won hij de play off van een zekere Rocco Mediate. Ja, inderdaad, die van de drooglegging. Of zoiets.

En mag ik dan ook nog snel reageren op Beute, die zijn GVB heeft gehaald, en qua zoverre een stukje gefeliciteerd, of zoiets, maar dat hij nu in mijn nek hijgt dat er iets met qualifying plaats gaat vinden, qua een stukje handicap en zo.

Vierentwintig. Dat is wel het meeste.

Qua!

Doelman

Op het moment dat je keeper één van de beste spelers is ben je in de problemen gekomen.

Aldus sprak de onnavolgbare wiens naam verlosser is, en wie gelijk had.

Inderdaad, het was niet zo goed als de uitslag doet vermoeden.

Wij hadden gisteravond twee dingen: langs onmogelijke trajecten scorende spitsen en een fabelachtige doelman.

Die doelman is een fenomeen. Als hij wordt geïnterviewd kijkt hij kort naar de vragensteller om vervolgens al pratend alle kanten op te kijken, turend in de verte. Edwin van der Sar is op zijn hoede, hij speurt rond, hij weet dat ook in de catacomben, na de strijd, nog ballen kunnen vliegen, ballen die hij onbedingd moet stoppen.

Adriaan Jaeggi

Ik heb nog nooit iets van de man gelezen, maar de naam was bekend. En nou is hij dood. Vijfenveertig, darmkanker.

Ik kom er op vanwege het wezen van het blog. Ik kwam eergisteren collega van de Starre tegen. Hij constateerde naar aanleiding van de vlierbloesem dat het blog misschien een biecht is. Een plek waar je jezelf beter voordoet dan je bent, of slechter, waar je maar mee koketteert.

Als bloggen een vorm van exhibtionisme is, schreef Jaeggi de ultieme blog. Hij schreef het uren voor zijn dood, en het heet deadline.

Het blogje blijft ruimschoots aan de goede kant van wat smaakvol is, want Jaeggi schrijft over zijn naderende dood zonder over dood te schrijven. Hij schrijft over het halen van een deadline.

Jaeggi heeft zijn laatste deadline gehaald.

Welkom John

Ha fijn, een nieuwe tegenstander.

Versnelling

Michiel doet zaterdag zijn GVB-examen. Voor de niet ingewijden: als je wilt golfen op een 'echte' baan, moet je een diploma hebben. Niet alleen is het onoordeelkundig beoefenen van de golfsport potentieel gevaarlijk, bovendien houd je als kruk het spel van snellere spelers nodeloos op. En het is al zo druk op de Nederlandse golfbanen.

Ik deed mijn GVB-examen een jaar geleden. In mijn groepje van vier was ik de enige die slaagde. U begrijpt dat het de jonge heer Beute dun door de broek loopt.

Er moet dus geoefend worden. We klimmen in de golf en nemen de snelweg naar Delfland. We vullen een emmer en gaan slaan, allebei met alleen een ijzertje zeven in de hand. Het is het beste om je GVB-examen te doen met alleen een ijzeren zeven en een putter. Dat voorkomt dat je op rare ideeën komt: Hé, dat is een mooie knuppel. Zou ik daarmee ook rechtdoor kunnen slaan?

Nee, dat kan je niet. Echt niet.

Michiel vertelt dat hij op les heeft geleerd om aan het eind van de downswing de slag te versnellen. Ik ben sceptisch; dus je gebruikt kracht! Dat mag toch niet bij golf? Het gaat om souplesse, niet om kracht. Je moet niet slaan naar de bal, je blad moet door de bal heenvallen. De bal doet er eigenlijk niet toe.

Ik sla een paar ballen met versnelling, zonder naar de bal te hakken. Normaal sla ik de bal met een mooi geslagen zeven zo'n honderd meter weg. Nu sla ik kaarsrechte ballen ruim voorbij het honderd-meterbord, zeker twintig, dertig meter verder. De één na de ander.

Ik heb met enig geluk nog een jaar of dertig aan golf te gaan. Doe mij elk jaar zo'n leermoment en ik ben volmaakt gelukkig.

Vlierbloesem

In de keuken staan twee grote bouwemmers met een vreemd soort vaal-gele pulp. Welriekende gistende pulp van vlierbloesembloempjes. Willemijn maakt wijn. Willewijn werd ze vroeger al genoemd.

We hebben stiekem vlierbloesemschermen geplukt, langs de Mient. De meeste schermen zijn al uitgevallen, dus als je het nu niet doet kan het niet meer. We wisten dat we iets deden wat op zijn minst een beetje stout is.

Op een balkonnetje aan de overkant staat opeens een mevrouw te roepen. Wat we aan het doen zijn. Ik loop de straat over om te kunnen praten en leg uit dat we wijn gaan maken en dat de schermen aan het uitvallen zijn. De mevrouw protesteert heftig. We stelen haar uitzicht. Ik herhaal dat we expres laat plukken, en dat het toch met een dag of twee bekeken is. Ik snap eigenlijk best wat de mevrouw bedoelt, maar ik ben een argument begonnen.

Achter het balkonmuurtje verrijst opeens een meneer. Hij spreekt me toe alsof ik een leerling ben. Hij vertelt dat hij behalve hulp-officier van justitie ook inspecteur van politie is, en dat hij als we niet snel verdwijnen de politie Haaglanden zal bellen en dat we dan gearresteerd worden wegens diefstal. De meneer verdwijnt onmiddellijk met kop en kont in mijn verkeerde keelgat. Ik zeg tegen hem dat hij meteen begint met dreigen en dat ik dat nogal grof vind. Hij zegt dat ik mijn mond moet houden. Ik vertel hem dat ik die opmerking niet accepteer, dat hij me moet laten uitpraten en dat ik zelf wel bepaal wanneer ik wel of niet mijn mond houd. Ik herhaal dat hij grof is.

Vreemd genoeg antwoordt de meneer niet dat ik degene ben die grof is, en asociaal. Hij herhaalt zijn dreigement. Ik vertel hem dat ik veel zin heb om zijn bluf te onderzoeken en informeer naar de gevolgen. Hij vertelt dat ik een boete krijg van een eurootje of honderd, tweehonderd. Hij zuigt het ter plekke uit zijn duim, maar er is een kans dat hij de waarheid spreekt.

Ik vergeet te zeggen dat het bij zo'n lage straf onmogelijk diefstal kan zijn.
Ik vergeet ook te zeggen dat ik het een vreemde combinatie vind, officier en politieagent. Is dat wel goed geregeld?
Ik vergeet ook om op zuigerige toon te vragen of dat nou zwaar is, zo'n studie.

Wat ik zeg is dat het me nog geen vijftig euro waard is en dat ik het nog steeds grof vind. De meneer zakt terug achter het balkonmuurtje om zijn maaltijd voort te zetten. Voordat we weglopen zeg ik: "Prettige avond verder." Het vreemde is dat ik dat op één of andere manier nog meen ook. De man had op zijn minst een beetje gelijk.

En ik ben nog minstens een uur lang boos.

Ruzie, ik vind het maar ingewikkeld.

Tevreden

Ik moet een beetje afkicken van Rome en dat gaat gelukkig snel, want deze week is het voluit lustrumboek geblazen. Waar zouden we zijn zonder doodlijn!

Ik weet ook niet precies waarover ik zou moeten bloggen. Over Oranje? Mwaah... Grote tevredenheid was gisteravond ons deel, dat wel, maar om er nou verder veel woorden aan vuil te maken. Ik raak toch wat onthecht, als het om het nationale voetbal gaat.

Over Obama! Ja. Eén woord, opnieuw: diepe tevredenheid. Twee dan.

En als je iets moois wilt lezen moet je hiernaast op de link naar Suzanne's blog klikken en het gedicht lezen dat 'veld' heet.

Buitenland

De Nederlandse pater die sinds bijna een jaar de scepter zwaait over het klooster van de Padri Teatini ontving ons ruim een week geleden met een vermanende toespraak. Om te onderstrepen dat we ons geen rare dingen in de bol (sic!) moesten halen meldde hij met nadruk dat we ons niet in Italië bevonden, maar in Vaticaanstad. Dat leek me onzin. Effectbejag.

Pakken we het Lateraans verdrag van 1929 (ondertekend door Benito Mussolini) waarin de status van Vaticaanstad geregeld is er even bij. In de preambule wordt gesteld:

Since, in order to assure the absolute and visible independence of the Holy See, it is required that it be guaranteed an indisputable sovereignty even in the international realm, it has been found necessary to create under special conditions Vatican City, recognizing the full ownership and the exclusive and absolute power and sovereign jurisdiction of the Holy See over the same.

Juist, een soevereign stuk grond met een stoel als staatshoofd. En het klooster van de paters Teatini? Jawel hoor: in artikel 14 wordt het klooster bij de San Andrea della Valle expliciet vermeld als eigendom van de Heilige Stoel:

Italy transfers to the Holy See, in full and free ownership, the former conventual buildings in Rome attached to the Basilica of the Twelve Holy Apostles and to the churches of San Andrea della Valle and San Carlo ai Catinari, with all annexes and dependencies thereof.

De afgelopen week was Gymnasium Sorghvliet derhalve goed voor een kleine tienduizend grensoverschrijdingen. Waarvan akte.

Omleiding

Het vliegtuig landt in Luik. Dat is verkeerd. Hoe verkeerd dat is, daar ga ik u niet mee lastigvallen.

De groep is opgesplitst in drieën. Wij zijn in Charlerois, vraag niet hoe het kan. Het is het midden van de nacht. Onze groep gaat de gestranden in Luik redden, maar dan moeten we Luik wel vinden. Onze chauffeur heeft geen kaart en geen tomtom.

We rijden het vliegveld af en volgen de bordjes die richting snelweg leiden. Ja, de snelweg naar Charlerois en Brussel. We draaien. en passeren het vliegveld opnieuw. We slaan rechtsaf, de goede kant op. De weg loopt dood. We draaien en keren en rijden en passeren opnieuw het vliegveld. Het is donker en de Belgen houden niet van wegwijzers. Luik, dat weet toch iedereen.

We naderen een rotonde. Ik zie in een flits dat we links moeten naar Luik. De chauffeur heeft het niet gezien, maar hij gelooft me. We doen ons driekwart rondje en slaan af. De weg voert langs een industrieterrein, onder een viaduct door waarover auto's richting Luik razen, en verdwijnt achter een bocht een weiland in. De chauffeur houdt zijn lichten gedimd. Ik heb een bord gezien met Liège. Linksaf. Ik weet het zeker. Ik ben moe. Weet ik het zeker?

Dit wordt om de volgende hoek een karrespoor. De chauffeur, die al sinds elf uur gisteravond op ons staat te wachten, en die nog steeds laconiek en vriendelijk is, wordt zometeen heel pissig. Een karrespoor, en dan in het donker achteruit.

Dan volgt een bocht naar links, een rotonde, nieuwe borden. Borden met Liège.

Ik ben nog nooit zo blij geweest met een verkeersbord.

Finito

Het is kwart voor zeven. In het hotel is de nacht rustig verlopen. Naar aanleiding van de toestand in het klooster zal wel weer het gebruikelijke persbericht volgen: "Het bleef nog lang onrustig in diverse gymnasiale ingewanden."

Gisteravond stond Jan en Alleman in de shotjesbar. Daar worden aan de lopende band borreltjes verkocht, de meeste van dubieuze samenstelling. We deden er gezellig eentje mee en sommeerden vervolgens de kassameneer om de verkoop te staken. Dat vonden de Italianen blijkbaar prima, want de mensen die al een diploma hebben kregen zowaar nog een rondje van het huis.

Vandaag is er vrije tijd. Vanmiddag gaan we naar Villa d'Este en Villa Hadriana en dan door naar het vliegveld.

Dit is het laatste bericht uit Rome. De afgelopen dagen was u goed voor een gemiddelde toename van het aantal lezers op dit weblog van ongveer 400%. Bedankt voor uw aandacht. Dit blog gaat gewoon verder. Maar wat de reis betreft is het nu:

basta.

Opa en oma

Eten bij opa en oma. Dat betekent zitten, mond houden, en eten wat je wordt voorgezet. Net als drie jaar geleden begint het met linzen, aangevuld met vleeswaren, tomaten en vleesbolletjes. Voortreffelijk. En het gaat voort en voort met voortreffelijke spijzen, een gang of vijf lang. Tussentijds duwen passerende leerlingen hun hoofd tegen het semi-doorzichtige plastic van de serre. Kijk: daar zitten de leraren. Dag leraren!

Dag kindertjes. Jullie mogen bijna naar huis.

Atheense School

Als je in de middag naar het Vaticaans Museum gaat is de gigantische rij die zich in de ochtend rond meerdere straathoeken slingert volledig opgelost. We wandelen zo naar binnen. Het hoogtepunt van het museum is de Sixtijnse Kapel, de Sistina, maar niet alle kindjes zijn het daarmee eens. Ik snap dat wel. Het is een beetje veel.

Voordat je bij de volstrekt onvindbare Sistina komt moet je eerst drie keer hetzelfde rondje door twee gekoppelde zalen maken, dan een toilet induiken dat ook geen richting geeft, om tenslotte via een goed verstopte deur waar de bordjes zorgvuldig aan voorbij wijzen de lange gang door de semi-religieuze prulleria te voltooien. En pas als je dat allemaal volbracht hebt sta je er opeens, te midden van sissende bewakers: Silence please!

Het echte hoogtepunt is dan al geweest: Rafael. Alle Sorghvliet-kindjes herkennen de Atheense School. Daar staat mijn moeder, zegt B. Ik sta daar, wijst Rob Verhaar. Ik sta er niet op grimlacht de andere Rob. Joke wel. En Bert, die zit prominent laag in beeld, zo dichtbij dat je hem bijna kunt aanraken. Bert, zo besluiten we unaniem, die lijkt het best.

Cecilia

Kan je kinderen leren om iets mooi te vinden? Moet je dat willen?

Ik ben vanochtend voor de tweede keer deze week bij het beeld van de heilige Cecilia geweest. Ze ligt met haar hoofd afgewend en de handen prominent naar voren. Dit is een beeld van handen. Ze toont één vinger aan de linkerhand en drie vingers aan de rechter. Het beeld is een geloofsbelijdenis in steen. Drie in Een.

Het beeld is een beeld van handen die zichtbaar zijn, maar wat mij betreft nog meer een beeld van een afgewend gelaat. Niet uit schaamte. Waarom wel? Misschien is het stellen van de vraag een teken van onbegrip.

De eerste groep leerlingen vond het beeld raar. Een beeld hoort een gezicht te hebben. Punt uit.

De tweede groep was niet zo geinteresseerd, maar een viertal bracht onder woorden dat dit beeld juist heel goed is. Mooi!

De nadruk op het onnadrukkelijke. Het zien van het onzichtbare. Kan je dat leren?

Veel!

Om met mijn goede collega Gerhard te spreken: "Ja mensen, er is weer veel gebeurd in de wereld" (beetje lijzig uitspreken). We hebben Robert Mugabe gezien, die langsflitste in een limousine met misbaar, we horen constant de helicopter die Mahmoud Ahmadinejad beschermt, en de wederzijdse banden tussen de vaderlanders en de oosterburen zijn in het klooster maar weer eens bevestigd. Kortom, het is een gedoe van jewelste.

Vandaag niet. Vandaag gold de rust van het platteland. Het zonovergoten en wild bloeiende Ostia. De verhalen over havenarbeiders en theatergangers, over Augustinus, die huilt in het badhuis. Rob (St) die door de mozaiekpriegelaars voor een beroemd Leids archeoloog wordt aangezien.

En vanmiddag de pret van het bagno di mare. Eerlijk gezegd heb ik daar helemaal niets mee, dus ik dronk in de schaduw frisjes met Marcel. Best te doen, zeggen ze in de streken waar Marcel en ik vandaan komen. Jammer dat de omgeving van de kust overal zo gruwelijk lelijk is. De kindjes deerde het totaal niet.

Ja, ik ben slordig. Komt door de haast; ik moet wachtlopen. Vanavond waarschijnlijk geen blogje meer en ook geen tijd voor een plaatje. Morgen verder. Vale.

Stadion

Met de mannen op pad. Naar AS Roma en eventueel, voor de zwakkeren van geest, naar Lazio. Zelfde stadion, ander doel.

We benaderen het stadion vanaf de kopse kant en worden resoluut teruggestuurd door een jongeman van een jaar of twintig zonder helm; er wordt gebouwd, en het betreden van de bouwplaats is zonder helm ten strengste verboden. Oh, eh, nou .. ok.

Als je omloopt neem je bovendien de juiste ingang. De ingang langs de mozaieken met afbeeldingen van sport. De fascistische ingang. Heel vreemd om in mozaiek een vent op ski's tegen te komen. De jongens lopen er al ballend met een drietje overheen.

De bewaker aan de ingang van het stadion zegt eerst nee, tegen Cees. Dan schuif ik in beeld, en zegt hij nog stelliger nee. En dan verschijnen in zijn blikveld de jongens. Verwachting en hoop spat uit hun ogen. "Mogen we er in??? Please!!!!"

"One minute" zegt de bewaker in een soort van Engels. Er wordt gebeld en gerebbeld in rap Italiaans. Morgen is er een wedstrijd. Gevaarlijk! Men besluit dat de kans dat er onder deze blauwogigen gevaarlijke bommenmakers schuilen vrij gering is.

De bewaker zegt niets. Hij komt zijn hok uit, steekt een sigaret op, en wenkt. We lopen achter hem aan, zomaar het stadion in, een trap op, en dan volgt de eerste blik op het heilige gras van Rome. Slordig gras.

De bewaker komt los. Hij vertelt dat hij bij de laatste Champions League finale die hier gespeeld werd, die tussen Juventus en Ajax, voor Ajax was. Tevergeefs, zoals we allen weten.

Na een minuut of tien is het genoeg. De bewaker hervindt zijn pose en stelt termijn. De mannen dwalen de trap af. Cees loopt voorop. Als hij de bewaker achter zich heeft gelaten kijk ik hem vragend aan en maak een verscholen geldgebaar, met een vraagteken. Cees schudt nee. Hij heeft geprobeerd de man een tientje te geven, maar die heeft dat resoluut geweigerd. Ik geef de man een hand. "Grazie mille!

Opmerking van de dag II

Rob (RV), tijdens een bezoek aan het knekelhuis: "Wat een dooie boel hier."

Opmerking van de dag

A: "Mijn voeten schreeuwen nu heel lelijke woorden naar me."

San Crisogono

Het regent nu echt. Bij het Largo staat een man met paraplu's. E wil vijf euro betalen. Ik zeg tegen de man dat het niet doorgaat: drie euro, geen cent meer. "Nee, vijf" zegt de man. Met misbaar trek ik E mee en roep dat we wel ergens anders gaan winkelen. De man roept ons terug: drie euro. Onze groep koopt nu massaal een plu. Durf ik opeens af te dingen, boor ik meteen de eerste de beste sloeber zo'n twintig euro door de neus.

Op de brug over de Tiber besluit de groep dat het voor de met krukken lopende L, gisteren nog jarig, te zwaar wordt. Twee leerlingen gaan terug naar het hotel om de zwarte rolstoel te halen. We wachten op ze onder een grote boom aan de overkant. Vier meisjes maken met hun paraplu's een tent en zingen liedjes. Soedish (Vn) kruipt over het natte plaveisel om ze te vereeuwigen. Het is gezellig.

Even later lopen we de eerste de beste kerk binnen om even droog te worden en rustig het programma te bespreken. Mischien zijn we de eerste Sorghvlieters ooit in deze kerk, maar dat zal wel niet. Dan volgt een mooie ontdekking: een van de kosters vraagt ons of we beneden willen kijken. Dat willen we. Onder de San Crisogono bevinden zich de resten van een grote kerk uit de achtste eeuw met nogal beschadigde fresco's. Dat er geen enkele beschrijving van is, noch in mijn boek, noch in de onderaardse kerk zelf, maakt het extra spannend. De kindjes ontdekken steeds beter bewaard gebleven fragmenten en komen dat enthousiast melden. Tot slot stuiten we op een sarcofaag waar ze de in de ruimte gevonden botten hebben verzameld. Er ligt toch al gauw voor een schoolklasje aan kuitbeenderen bij elkaar. R neemt een foto van onze gezichten boven de botten; "Lachen jongens!

Wie?

Hoe anoniem is dit? Q leest mijn blogjes en zegt: Ik heb gelukkig nog geen Q ontdekt.

S.P.Q.R.

De eerste keer dat ik in Rome was vielen twee dingen onmiddellijk op. Ten eerste is het een dorp, met open ruimtes van groen, en vergezichten. In Rome ben je nergens opgesloten, en dat geeft een geweldig gevoel van vrijheid. Roma, citta aperta.

Ten tweede heeft de stad het mooiste lettertype van de wereld. Alle klassieke inscripties en alle straatnaambordjes zijn een feest om te zien. Toen ik hier voor het eerst was heb ik met collega Boter, nu hoogleraar te A., gezocht naar de naam van het gebruikte font. Tevergeefs. Later, thuis, vond ik hem: Senatus, tegenwoordig vooral gebruikt in de modernere vorm die Essendine genoemd wordt.

Denneappel

Alle jongens zijn voetballers, dat spreekt. Ze zijn dat van hun tweede tot hun tachtigste, en misschien zelfs daarna. Maar helaas, ook hier geldt: velen zijn geroepen, slechts weinigen uitverkoren.

Als je het bent ben je het en anders niet. Maar als je het bent, dan ben je het ook. En dus vindt N bij de Quatri Coronati een hele grote denneappel. Hij kan de denneappel hooghouden, achter zijn standbeen doorgeven, op de borst vangen, en zelfs koppen. Ik overdrijf.

De wandeling naar de Sint Jan is niet lang, maar wel ingewikkeld. Aan de achterkant sneaken we het ziekenhuisterrein op, om er aan de voorkant door de slagboom weer uit te wandelen alsof we gewaardeerde medewerkers zijn. Al die tijd houdt N zijn denneappel aan de voet.

Bij de Sint Jan doen de andere jongens serieuze pogingen om hem het ding te ontfutselen. Tevergeefs.

In de kerk dwalen we rond, en als ik N er tegenkom vraag ik waar zijn denneappel is. Oh, voor de kerk laten liggen. Jammer. Zo'n mooie bal wordt natuurlijk onmiddellijk gejat

Parade

Het is de Nationale Feestdag. Dat is om twee redenen prettig en om eentje zeer onprettig. De San Clemente was vanochtend onbereikbaar. Daar staat tegenover dat het snelverkeer ontbreekt zodat we ruimschoots op straat kunnen paraderen, voorafgaand aan de echte parade. De vele geuniformeerde Italianen laten het maar gaan. En het voordeel is dat de dames naar mooie Italianen in uniform kunnen kijken. Tsjonge jonge wat zijn er veel verschillende uniformen! Je hebt de staatspolitie, de financiele politie, de stadspolitie, de gendarmerie, de snelwegpolitie, de penitentiaire politie en dan sla ik de bospolitie maar even over. Dat was dan alleen nog maar politie. In het leger heb je dan nog ......

Wij zien van de parade vooral de achterkant, de prullenbak, de schoonmaakploeg. Bussen vool mooie jongens komen voorbij. Op de stoep staan M, en A, en M, en A, Sorghvliet-meiden. Mooie meiden. De dames flirten opzichtig met de jongens in de bus, die het protocol in de wind gooiend wenken naar de meisjes en breeduit lachen.

Een van de jongens merkt op: Je snapt nu wel waarom ze zo'n moeite hadden in 1936 met die Ethiopiers.

Bocca della verita

Het miezert, maar dat deert ons niet. We beklimmen de Aventijn en loeren door het sleutelgat. We dalen weer af en bedenken ondertussen een toneelstukje; Joke (Ht) speelt de schone jonkvrouw, J is de jaloerse echtgenoot en L is de mooie minnaar. Bij de Bocca speel ik de verteller: er was eens een schone jonkvrouw met een even rijke als saaie man. Het duurde dan ook niet lang totdat de schone dame een minnaar had. Natuurlijk rook de echtgenoot onraad. Hij sleurde zijn vrouw naar de Bek van de Waarheid en vroeg haar of ze ooit een andere man gezoend had. Op dat moment stormt uit het publiek de galante L naar voren om Joke een dikke pakkerd te geven, zodat zij theatraal kan uitroepen: Behalve door deze onbekende ben ik nooit door ander gezoend dan door jou.
Helaas kon Joke haar hand niet in de muil steken, want het hek zat dicht. Overigens wil het verhaal dat de Bocca na deze niet gelogen leugen zo van slag was dat hij niet meer bijt. Een schizofreen stuk steen.

Janiculum

Rome is gebouwd op zeven heuvels, maar aan de overkant van de rivier ligt er nog een die nooit wordt meegeteld: de Janiculum. Aan het eind van de middag hebben de kindjes de keuze tussen een bezoek aan de Engelenburcht, vrije tijd, en een wandeling over de Janiculum met Boon (Bn), Van de Starre (St) en ondergetekende (Bl). De helft kiest voor vrij, ongeveer de helft voor de Engelenburcht, en dan blijft er eentje over. Een eigenzinnige held, een zwerver. W gaat met ons mee.

Aan het begin van de wandeling dwalen we korte tijd door de kleine kloostergang van de Sant'Onofrio. Een verrukkelijke plek waar het ruikt naar Jasmijn en een soort Kamperfoelie. In de kleine hof staan verschillende struiken en olijfbomen. Het geheel ademt een weldadige rust en soberheid, en dat laatste is vooral knap omdat beide verdiepingen van de gang rijk gedecoreerd zijn. Een goed bewaard geheim.

Even verder zetten we ons op een terras met uitzicht over de stad aan de overkant van de rivier en spreken over uitzicht op steden. W maakt aantekeningen in een klein boekje. We zijn mannen onder elkaar. We drinken een biertje en hebben alle tijd van de wereld. En alle ruimte. Wat een plek is dit!

(Het schilderij: David Roberts - Rome: Sunset from the Convent of Sant' Onofrio on the Janiculum, 1856)

Pieter

In de Sint Pieter is het natuurlijk ook gewoon zondag. Daar hadden we even niet aan gedacht. Zeker de helft van de enorme kerk is onbegaanbaar, waaronder het met stoeltjes volgeplempte schip, zodat we niet kunnen zien hoe mooi het Vaticaan opschept door het formaat van andere grote kerken met strepen op de vloer te markeren: wij kunnen jullie helemaal opvreten zeggen die strepen.

Halverwege loop ik N tegen het lijf .... Ho, stop, dat moet ik uitleggen; mijn bedoeling was om dit weblog gedurende de Romereis voor wat de leerlingen betreft volledig te anonimiseren. Maar dan moet ik telkens lelijke termen gebruiken als: één van de lln, of andere vaagheden. Vanaf nu derhalve een initiaal. Valt er ook nog wat te raden.

Halverwege loop ik N tegen het lijf. Ze is op zoek naar de Pieta. Kom maar mee. Onderweg naar Michelangelo toon ik haar één van de schilderijen: kijk eens goed ... wat voor verf hebben ze gebruikt? Ze trapt er niet in: "Het lijken wel steentjes." En dat klopt; er is in de St. Pieter geen schilderij te vinden. Wel heel veel mozaieken die doen alsof ze een schilderij zijn.

Doen alsof, als we daar verder over gaan nadenken ........

Afgelast

Helaas, het plaatsen van filmpjes gaat definitief niet door. De laptop wil wel een filmpje maken, maar zodra ik dat in mijn blogspot probeer te laden loopt de zaak vast. Als je dat drie keer hebt geprobeerd, en drie keer opnieuw hebt moeten opstarten, houdt het op. Helaas.

Zondag in Rome

Wat is er vreemd aan de foto van het Piazzo del Campidoglio? Juist, het ruiterstandbeeld van Marcus Aurelius ontbreekt. Deze foto moet dus gemaakt zijn in de jaren tachtig, toen het origineel was verwijderd en er nog geen kopie was. Zojuist zagen we het gerestaureerde origineel in de schiterende zaal die het museum er voor heeft ontworpen. Het is een verbluffend beeld, vooral wanneer je recht onder de gapende neusgaten van het paard staat. De keizer lijkt je zowel gerust te willen stellen, met zijn vlakke handgebaar, alsook uitdrukking te willen geven aan zijn dominantie.

Terwijl ik schrijf is een grote groep op weg van de Capitolijnse Musea naar het Vaticaan. Over een half uur verschijnt daar het nietige hoofd van de paus, in de verte, om zijn toehoorders te zegenen. Ook een handgebaar. Onder de duizenden aanbidders een zware delegatie van Sorghvliet.

Zojuist deed Rob (St) zijn eigen balkonscene, vanaf de tweede verdieping van het Palazzo Nuovo. Het groepje leerlingen op het plein en uw scribent wuifden eerbiedig terug.

Het is zondag. Vanochtend bleef het Campo di Fiore leeg. Maar vanaf morgen zullen steeds meer van de kindjes in de vroege ochtend, nog voor het ontbijt, hun weg vinden naar de fruitstalletjes op het plein, alwaar de vruchten van het seizoen, in het holst van de nacht vanuit de provincie aangevoerd, op de Romeinen liggen te wachten. Matineuze Sorghvlieters pikken graag een appeltje mee.